Ploski – przełomy i krawędzie

Ploski – przełomy i krawędzie

W miejscu tym dolina wyraźnie się zwęża. Jej szerokość między krawędziami dwóch wysoczyzn wynosi zaledwie 450 m. Tą okoliczność wykorzystano z całym dobrodziejstwem do utworzenia przeprawy mostowej. Zwężenie to ma swoje uwarunkowania w genezie doliny, zwężenie jest rodzajem „przełęczy” między dwoma basenami (misami wytopiskowymi) powstałymi w wyniku wytopienia się brył martwego lodu. Rozpad lądolodu na wielkie izolowane bryły martwego lodu i ich stopniowe wytapianie było przyczyną powstania spektakularnych form terenu, jakimi są misy wytopiskowe. Pod względem genetycznym są one związane z procesami deglacjacji arealnej, stanowiąc końcowy etap degradacji brył martwego lodu. Niecki wytopiskowe cechują się długą i złożoną historią, obejmującą okres glacjalny, okres interglacjału eemskiego, okres ochłodzenia wűrmskiego oraz holocenu. Przez cały ten czas funkcjonowały one jako lokalne bazy erozyjne i baseny sedymentacyjne, w których gromadziły się, w powiązaniu z warunkami klimatycznymi, serie osadów mineralnych z pogrzebanymi poziomami utworów organicznych. Współczesne poziomy torfów wyściełających dna basenów wytopiskowych stanowią jedynie najmłodszy – holoceński epizod w rozwoju form wytopiskowych. Część mis wytopiskowych już w okresie glacjalnym była łączona przez działalności erozyjną wód roztopowych w szlaki odpływu rzek wodnolodowcowych. W okresie holoceńskim istniejące obniżenia zostały wykorzystane, pogłębione i wyrównane przez działalność erozyjną współczesnych rzek. Tak było w przypadku doliny Narwi, która na wielu odcinkach ma taką złożoną poligenetyczą genezę.

Niniejsza publikacja powstała przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020. Za treść tej publikacji wyłączną odpowiedzialność ponosi Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia i w żadnym wypadku nie może być traktowana jako odzwierciedlenie poglądów Unii Europejskiej, IZ lub Wspólnego Sekretariatu Programu ENI CBC Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020

Współfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018 – 2030